Pınar Şengül
Özellikle hırsızlık oranlarının yüksek olduğu ülkelerde yaşıyorsanız, hırsızların kullandığı yöntemleri bilmek sizin için büyük avantaj sağlar. Öncelikle, Avrupa’da hırsızlık oranlarının en yüksek olduğu ilk beş ülkeyi sıralayalım: Danimarka, İsveç, Birleşik Krallık, Fransa ve Finlandiya. Eğer bu ülkelerin dünya genelinde ilk 20’ye bile giremeyeceğini düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz. Aslında, dünya genelinde baktığımızda bu ülkeler hâlâ ilk 10 içinde yer alıyor. İsveç’in hemen ardından Uruguay, Avustralya ve Grenada gibi ülkeler sıralamaya giriyor.
Bu durum gösteriyor ki, Batı Avrupa silahlı saldırılarda daha güvenli olarak bilinse de, internet dolandırıcılığı, hırsızlık, soygun ve bıçaklı saldırılar gibi suçlar bölgede yaygın olarak görülüyor.
Örneğin, Meksika’ya giden bir kişi hayatını korumaya odaklanırken, Batı ve Kuzey Avrupa ülkelerine seyahat edenlerin banka kartlarını, telefonlarını ve kimlik bilgilerini korumaya özen göstermeleri gerekiyor. Özellikle internet suçlarının en yoğun olduğu İngiltere’de, yalnızca isim ve soyadınızı vermeniz bile ileri düzey dolandırıcıların kart bilgilerinize ulaşmalarına olanak tanıyabilir. Bu konuda farkındalık yaratmak amacıyla, dolandırıcılık ve internet suçları için ulusal ihbar merkezi olan Action Fraud, bu tehlikeyi vurgulayan bir görüntü yayınladı. İsim ve soyad üzerinden erişilebilecek tüm bilgileri gösteren bu görüntünün bağlantısını aşağıya ekliyorum. İzlemenizi ve internet suçlarına karşı bilinçli olmanızı tavsiye ederim:
Ayrıca, tüm çevrimiçi hesaplarınızda iki aşamalı kimlik doğrulama sistemini etkinleştirmeyi unutmayın. Bu işlem biraz zaman alabilir, ancak kesinlikle bu çabaya değer. Bu sayede, kartınız çalındığında telefonunuza veya e-posta adresinize gelen doğrulama kodu olmadan kimse kartınızı internet üzerinden alışverişlerde kullanamayacaktır. Bunun yanı sıra, kartınızın şifresiz kullanım limitini düşürmek de iyi bir fikir olabilir. İngiltere’de bu limit 30 pounda kadar düşürülebilir ya da temassız ödeme özelliği tamamen kapatılabilir. Bu şekilde, bankaya ulaşana dek hırsızın harcayabileceği miktarı minimumda tutmuş olursunuz.
Fiziksel hırsızlıklara karşı ise, hırsızların en sık kullandığı taktikleri bilmek faydalıdır.
Dar alanlarda (örneğin asansörde) sırtınızı ve çantanızı duvara yaslayın. Hırsızlar genellikle grup halinde çalışırlar; bir kişi önünüzde size çarparken, arkadaki kişi çantanızdan bir şeyler çalmaya çalışır. Bu tür dikkat dağıtma yöntemlerine karşı hazırlıklı olun.
Dikkatinizi dağıtıp, değerli eşyalarınızı çalmak için hırsızların tek ihtiyaç duyduğu şey bazen bir kağıt, gazete veya haritadır. Telefonunuzun önüne bir kağıt tutup size bir şey göstermeye çalışırken, diğer elini telefonunuza uzatabilirler. Bu taktiği bilmiyorsanız, ne kadar dikkatli olursanız olun telefonunuzun çalındığını fark etmeyebilirsiniz.
Size yaklaşan ve yol soran biri ya da dilenci ve dilsiz taklidi yaparak bir kağıt uzatan biri olursa, telefonunuz ve değerli eşyalarınıza dikkat edin. İyi niyetinizin kötüye kullanılabileceğini unutmayın; birkaç bin lira ve yılların birikimi olan fotoğraf ve videolarınızı kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz.
Son olarak, en basit ama en etkili koruma yöntemini hatırlatmak istiyorum: Dışarıya çıkarken değerli saatlerinizi ve takılarınızı takmamaya özen gösterin. Bu tür eşyalar, hırsızlar için adeta bir hedef işareti gibidir.
Ayrıca, sosyal medya paylaşımlarınızın da sizi hedef haline getirebileceğini unutmayın. Nerede olduğunuz, kişisel bilgileriniz, aile ve arkadaşlarınız… Bunların hepsi potansiyel bir suç için sizi ele veren ipuçları olabilir. Özel hayatınızı mümkün olduğunca kendinize saklayın. Tatildeyken paylaştığınız çevrimiçi hikayeler, evinize göz dikmiş bir hırsızın beklediği fırsat olabilir.
Tüm bu dijital dünyayla gelen zorluklara rağmen, bilinçli bir şekilde yaşarsak bu tür tehlikelere karşı kendimizi koruma şansımızı artırabiliriz. Ne yaparsanız yapın, siz işinizi kış tutun, yaz çıkarsa bahtınıza!
Uzm. Nöropsikolog Pınar S.
